Lesweekend 3: Dosha 1

15-12-2024

Voor de opdracht rond lesweekend 3, ben ik dieper in mijn eigen constitutie en huidige gezondheidstoestand gedoken. Door verschillende observaties en oefeningen – zoals het bepalen van mijn prakriti (geboorteconstitutie), het analyseren van mijn vikruti (huidige toestand), het observeren van mijn tong en het dagelijks voelen van mijn pols – heb ik geprobeerd om inzicht te krijgen in de balans en disbalans van de dosha's in mijn lichaam. Deze zelfstudie gaf me niet alleen meer inzicht in mijn eigen systeem, maar hielp me ook om de theorie uit de opleiding beter te begrijpen en toe te passen in de praktijk.

Wat is mijn prakriti ?

Tijdens het lesweekend kregen we de opdracht om oude foto's van onszelf mee te brengen. Om een goed beeld te krijgen van onze geboorteconstitutie (Prakriti), keren we immers het best terug naar onze kindertijd. Als kind was ik mager en tenger, altijd in beweging. Ik werd vaak een 'sprinkhaan' genoemd, omdat ik nooit stilzat. Dansen, zingen en creatief bezig zijn waren mijn favoriete bezigheden – speelsheid en lichtheid stonden centraal in hoe ik de wereld ervaarde.

Om mijn prakriti zo accuraat mogelijk te bepalen, ben ik ook samen met mijn ouders door de tabel uit de cursus gegaan. Zij herinnerden zich nog veel details uit mijn baby- en kindertijd, wat hielp om mijn geboorteconstitutie beter te begrijpen.

Wanneer ik de prakriti-tabel bekijk, herken ik mezelf vooral in de kenmerken van Vata: een smalle lichaamsbouw met zichtbare ribben, kleine en fijne handen, koude handen en voeten, onregelmatige eetlust, snelle en soms onduidelijke spraak, en een neiging tot afleiding en rusteloosheid.

Daarnaast merk ik ook enkele duidelijke Kapha-eigenschappen op, zoals mijn lage en eerder monotone stem, mijn diepe en lange slaap, en mijn ronde, korte neus. Ook mijn blauwe iris, zachte en vriendelijke blik wijzen in de richting van Kapha-invloed.

Op basis van deze observaties concludeer ik dat mijn geboorteconstitutie een combinatie is van Vata en Kapha.

Onder deze tekst voeg ik enkele jeugdfoto's toe – beelden die voor mij de typische energie en fysieke kenmerken uit mijn kindertijd mooi weergeven.

Fotogalerij

Wat is mijn vikruti ?

Wanneer ik naar mijn huidige constitutie kijk om mijn vikruti te bepalen – de staat van mijn lichaam en geest op dit moment – merk ik dat vooral Kapha op fysiek vlak meer zichtbaar is geworden. Ik ben niet langer de tengere 'sprinkhaan' van vroeger. Als ik de tabel uit de cursus opnieuw doorneem, zie ik dat ik vandaag veel kenmerken kan aanduiden die wijzen op een disbalans in zowel Vata als Kapha.

De Kapha-onbalans uit zich vooral in mijn fysieke gesteldheid. Ik merk dat ik kampt met overgewicht, vaak een verstopte neus heb en regelmatig last heb van ontstoken sinussen. Verder heb ik zelden dorst, beweeg ik trager en is mijn metabolisme eerder traag. Dit zijn allemaal klassieke signalen van een verhoogde Kapha.

Daarnaast is er ook een duidelijke Vata-disbalans merkbaar, vooral op mentaal en energetisch vlak. Mijn huid is vaak droog, net als mijn haar, dat broos en gemakkelijk in de knoop ligt. Mijn nagels zijn kwetsbaar en breken snel. Ook ervaar ik regelmatig een opgeblazen gevoel in de buik, wat duidt op verstoorde Vata in het spijsverteringsstelsel.

Op dit moment is mijn vikruti dus een combinatie van verhoogde Vata en Kapha, waarbij Kapha zich vooral fysiek uit en Vata eerder mentaal en in het spijsverteringskanaal.

Bilan van de tong

Bij het analyseren van mijn tong heb ik mijn observaties vergeleken met de voorbeeldfoto's die we tijdens het lesweekend ontvangen hebben. Op basis daarvan stel ik vast dat er vooral sprake is van een Vata-disbalans.

De vorm van mijn tong komt overeen met die van een typische Vata-tong: lang en smal van vorm en met een ruwe textuur aan de achterkant. Over het volledige oppervlak zijn kleine kloven zichtbaar, en er loopt een duidelijke, diepe kloof over de middellijn. Daarnaast zijn er tandafdrukken aan de zijkanten, wat wijst op malabsorptie. Al deze kenmerken bevinden zich in de Vata-kolom van de analysetabel.

Onder deze alinea voeg ik een reeks foto's toe van mijn tong, die ik gedurende één week dagelijks heb vastgelegd om het verloop en de consistentie van deze signalen te documenteren.

Fotogalerij

Bilan van de pols

Gedurende een week heb ik elke dag mijn eigen pols gevoeld om meer inzicht te krijgen in mijn huidige constitutie. Daarnaast heb ik ook bij enkele andere mensen geoefend, om het verschil in pulsatie tussen constituties beter te leren waarnemen. Toch vond ik deze oefening het moeilijkst van allemaal.

Tijdens het lesweekend had ik al gemerkt dat mijn pols niet makkelijk te nemen is. Ook nu merk ik dat opnieuw: aan mijn linkerpols voel ik in de wijsvinger de meeste activiteit. De eigenschappen van de pulsatie komen het sterkst overeen met die van Vata: licht, fijn en dun, en de puls verdwijnt snel wanneer ik meer druk uitoefen.

De beschrijving van de polsbewegingen als een cobra, kikker of zwemmende zwaan vond ik erg abstract – ik had moeite om me deze beelden voor te stellen in combinatie met wat ik werkelijk voelde. Toch blijft Vata ook hier het meest dominant aanwezig in mijn waarnemingen.