Lesweekend 4: Dosha 2

12-01-2025

Vervolg op eigen bilan

Als vervolg op lesweekend 3 verdiepten we ons verder in de begrippen ziekte en gezondheid, en in de verschillende fases van ziekte volgens de Ayurveda. Wat mijn persoonlijke bilan betreft: als VATA-KAPHA-type ben ik erg vatbaar voor sinusitis. In de westerse geneeskunde wordt dit geclassificeerd als chronische sinusitis.

Wanneer ik dit bekijk vanuit de Ayurvedische ziektefases, bevindt mijn klacht zich in fase 6. Op het moment dat de sinusitis opflakkert, gebeurt dat telkens met hevigheid en is er aantasting van de weefsels in de sinussen.

Als we kijken naar de dosha-verstoringen, dan wijst dit vooral op een verstoring van de KAPHA-dosha: er is een duidelijke ophoping van slijm die de sinussen blokkeert en zo ontstekingen veroorzaakt. De locatie van die ophoping is dan weer typisch voor VATA, aangezien de sinussen één van de voorkeursplekken zijn waar VATA zich uit balans kan tonen.

Aangezien er veel onbalans, is, is de eerste stap is dan ook het verwijderen van ama (onverteerde reststoffen), zodat ik nadien gerichter kan onderzoeken welke verstoringen overblijven. Maar ook in dit kader wijzen de klachten opnieuw op een disbalans in zowel VATA als KAPHA.

We kunnen dus stellen dat beide dosha's — VATA én KAPHA — uit balans zijn.

Gezondheidsfiche – VATA-KAPHA Constitutie

Naam: Kim Cools
Constitutie (Prakriti): VATA-KAPHA
Huidige verstoring (Vikriti): VATA en KAPHA verhoogd
Belangrijkste klacht: Chronische sinusitis (fase 6 – weefselbeschadiging)
Seizoensgevoeligheid: Herfst en lente, vochtig & koud weer

Fysiek

Klachten:
  • Chronische sinusverstopping
  • Hevige hoofdpijn/migraine tijdens pieken
  • Uitdroging van de slijmvliezen
  • Laag energieniveau
  • Observatie: VATA uit balans (droogte, pijn, onregelmatigheid) + KAPHA (slijmophoping, zwaarte)
  • Aanbevolen ondersteuning:
  • Dagelijks gemberthee

    om slijm te verminderen en de spijsvertering te stimuleren

  • Kitchari-detox

    voor het reinigen van het spijsverteringskanaal en verwijderen van ama

  • Kurkuma

    (vers of in supplement) voor ontstekingsremming en immuunondersteuning

  • Stoombad

    (met eucalyptus of gember) bij beginnende sinusklachten

  • Vermijden van

    alcohol

    , die VATA en droogte versterkt


  • Raad die ik gekregen heb tijdens het lesweekend:
  • L-glutamine

    ter ondersteuning van slijmvliesherstel

  • Glucoril

    voor bloedsuikerbalans 

  • Livatox

    ter ondersteuning van de leverontgifting

Mentaal

  • Klachten:
    • Lage concentratie tijdens pieken
    • Mentaal opgejaagd gevoel
    • Snel afgeleid
  • Observatie: VATA-dominantie (mentale onrust)
  • Aanpak:
    • Structuur in dagindeling brengen
    • Rust inplannen
    • Minimaliseren van digitale prikkels
    • Ondersteuning met kalmerende kruiden of thee

Emotioneel

  • Klachten:
    • Boosheid en frustratie
    • Hoog stressniveau
  • Observatie: Latente Pitta-verhoging onder stress
  • Aanpak:
    • Ademhalingstechnieken voor regulatie
    • Emotionele expressie via journaling

Spiritueel

  • Sterkte:
    • Dagelijkse yoga- en meditatiepraktijk
  • Aanpak:
    • Nog meer verdiepen in yoga en gratitude journaling
    • Regelmatige terugkeer naar naar mijn why ?

Woonomgeving

  • Locatie: Breendonk (Antwerpen)
  • Observatie: Moeite met airco en temperatuurschommelingen
  • Aanpak:
    • Gebruik van luchtbevochtiger in de slaapkamer
    • Warme oliemassages voor extra hydratatie (bijv. met sesamolie)
    • Bescherming tegen koude tocht en overprikkeling

Werkomstandigheden

  • Situatie: 40u/week, zittend werk, flexibele uren, extra activiteiten (Aartselaar) kantooromgeving met airco.
  • Observatie: Tekort aan micro-herstelmomenten
  • Aanpak:
    • Meer beweging tijdens de werkdag (mini-wandelingen, bureaustretching)
    • Planning van hersteltijd en pauzes
    • Ademruimte na intensieve taken of vergaderingen

Voeding

  • Gewoonten:
    • Vermijden van zuivel
    • Moeite met suikers in dranken
    • Verlangen naar hartig eten en zoete dranken
  • Aanpak:
    • Warme, gekookte en licht verteerbare maaltijden
    • Kruiden: gember, kurkuma, komijn, venkel, koriander
    • Suikeralternatieven: kaneelthee, infusies met fruit of munt
    • Detoxmomenten met kitchari-kuur (3 of 7 dagen)

Levensstijl

  • Beweging:
    • 3x/week hardlopen (30 min)
    • 2x/week yoga (30 min)
    • Overwegend zittende job
  • Slaap:
    • Gemiddeld 7u, maar vaak wakker na 4u slaap
  • Ontspanning:
    • Te weinig actieve rustmomenten
  • Aanpak:
    • Ochtend- en avondritueel versterken
    • Yoga Nidra of zachte yin voor het slapengaan
    • Warme, lichte avondmaaltijd rond voor 18u30

Seizoensinvloed

  • Gevoelig voor: Herfst en lente, vocht en koude
  • Aanpak:
    • In herfst: olie- en vochtinbrengend
    • In lente: slijmreducerend en licht verteerbaar
    • Detox: 2x per jaar

Sociaal netwerk

  • Sterkte:
    • Goede familieband
    • Groot en ondersteunend netwerk
  • Aanpak:
    • Regelmatig contact behouden
    • Grenzen bewaken bij sociaal engagement
    • Balans tussen geven en ontvangen

Conclusie

Ik besef dat niet alles tegelijk kan veranderen. Mijn klachten zijn het gevolg van een disbalans in zowel VATA als KAPHA, en het is belangrijk om hier stap voor stap mee om te gaan.

Door kleine aanpassingen te maken – zoals letten op voeding, beweging, rustmomenten en het vermijden van triggers zoals kou of alcohol – kan ik mijn lichaam en geest langzaam terug in balans brengen. Ik geef mezelf de tijd om te voelen wat werkt en bouw geleidelijk verder. Herstel is geen sprint, maar een proces dat begint bij bewustwording en zachtheid voor mezelf.

Share